Toss Up

Çocuksunuz, yakın bir arkadaşınızla berabersiniz, aklınıza bir fikir geldi ve onu yapmak istiyorsunuz ama aynı şekilde arkadaşınızın da bir fikri var ve o da kendi zihnindeki şeyi yapmak istiyor.. Anlaşmazlık gün gibi ortada ve bunu çözebilecek birkaç geleneksel yöntem var.. Bunlardan ilki "taş-kağıt-makas" oyunudur ki detaylarını uzun uzun yazmaya gerek yok.. Bir diğer çözüm önerisi "yaş mı? kuru mu?" diye tabir edilen, bir taşın bir yüzüne tükürülmesi ve taşın havaya atılması ile soruna çözüm sağlanmaya çalışılan geleneksel ve basit bir yöntem.. Benim bildiklerim arasında son bir metod daha var ki, tüm dünyada en yaygın kullanılan yöntem budur diye tahmin ediyorum.. Evet sizlerin de tahmin edeceği gibi son yöntem de yazı-tura ama hiç düşündünüz mü bu yazı-tura nedir, nereden gelir nereye gider.. "Yazı" yı anladık da tura ne demek oluyor??? Merak ediyorsanız buyurun yazının devamına alayım sizi...

Öncelikle şunu belirtmek isterim ki, yazı-tura oynama geleneğinin Roma İmparatorluğu dönemine kadar uzandığı söylenir. Özellikle Julius Ceaser zamanında, Ceaser sarayında ya da başkentte değilse ve çok acil alınması gereken bir karar varsa eğer, yazı-tura atılırmış ve tura gelmesi durumunda imparatorun bu kararı onayladığına inanırlarmış.. Aslında çok mantıklı.. Düşünsenize, demir paranın bir yüzünde rakamlar, diğer yüzünde Ceaser'ın silüeti var ve para havaya atıldığında Ceaser kısmı çıkınca oldu bu iş diyerek hemen işlemlere başlanıyor.. Tabi bu duruma inanıp inanmamak size kalmış..

Yazı-tura meselesinde bir diğer önemli nokta, tura kısmının yazı kısmından daha yoğun olduğuna inanılması..Madeni paranın tura yani devlet başkanının silüetinin olduğu kısım daha ağır olduğu için, para havaya atıldığında bu yoğun kısmın yere gelme ihtimali daha fazla. Yani, yazı-tura atıldığında şansınızı arttırmak istiyorsanız "yazı" demenizi öneririm bu öneri aklınıza yatıyorsa eğer..

En önemli noktayı sona sakladım! Şimdi dilimizde yazı-tura olarak bilinen bu uygulamanın yazı kısmı son derece açık. Ama bu tura sözcüğü nereden geliyor hiç merak etmediniz mi? Ben bu sorunun cevabını çok ama çok önceden beri biliyordum ama yine de bilgimi teyit edebilmek adına internette ufak çaplı bir araştırma yaptım ve maalesef bilgiye ulaşamadım.. Hiçbir yerde bilgimin teyidini göremeyince de paranoyaklaşarak acaba yanlış mı biliyorum diye düşündüm ama ben bilgime güveniyorum.. Yazı-tura uygulamasındaki tura, aslında yine dilimizde var olan Tuğra sözünden gelmektedir. Bildiğiniz gibi Osmanlı Akçelerinde ya da Mecidiyelerinde padişahın silüeti yerine padişah tuğrası kullanılırdı.. Bu sebeptendir ki, ingilizcesi "toss up" olan nam'ı diğer yazı-tura'nın turası, bildiğimiz Tuğra kelimesidir..